✳ردّ نمودن غیبت بر کسی که توانی داشته باشد واجب است.
مثلا اگر عیب نفسانی کسی بازگو می شود بگوید: تو چگونه از درون کسی خبر داری؟😒
اگر عیب درباره بدن شخص باشد، بگوید: عیب آن است که نزد خدا نقص شمرده شود. 😉
یا عیب در زمینه دینی باشد. در این صورت تا می تواند حمل بر صحت کند و اگر راهی برای توجیه نبود، بگوید: هر مؤمنی غیر از معصومین ممکن است به خطا بیافتد شاید توبه کرده باشد.😊
پیغمبر(ص) فرمود: «هر کس غیبت برادرش را در مجلسی بشنود و از او دفاع کند و جلوی غیبت او را بگیرد خداوند هزار نوع شر را در دنیا و آخرت از او دور میکند و اگر جلوی غیبت را نگیرد بلکه خوشش هم بیاید، گناه و کیفرش به اندازه معصیت غیبت کننده خواهد بود.
روز ۷ چله ترک غیبت
📛دو باور غلط در غیبت
1⃣تو روش هم میگم!!!
وقتی به طرف میگیم غیبت نکن برمیگرده میگه چیه مگه تو روش هم میگم
در صورتی که ملاک غیبت توانایی رودررو گفتن نیست ملاک ناراحتی فرد غیبت شونده هست وقتی بشنوه پشت سرش چنین حرفی زده شده است و کوچک شدن او است.
2⃣دروغ که نمیگم راسته!!!
یک عده فکر میکنند چون دارن عیب واقعی طرف رو میگن پس عیب نداره غیبت نیست در صورتی که اشتباه می کنند و غیبت بیان عیبی که شخص دارد هست و اگر عیب دروغینی به شخص نسبت بدیم که دیگه بهتان و دروغ هست.
روز 8 چله ترک غیبت
💥موارد مجاز غیبت
خب انقدر گفتیم غیبت بده اما حالا میخوایم بگیم در مواردی هم هیچ اشکالی نداره اگه عیب کسی رو بگیم
خب حالا این موردا چی هستن؟؟
1⃣دادخواهی
لا یحب الله الجهر بالسوء من القول الا من ظلم و کان الله سمیعا علیما. 148/ نساء
استثنایی که خداوند در این آیه فرموده –یعنی به کسی که ستم به او شده، اجازه داده که بدی های ستمگر را اظهار کند- به این معنی نیست که مظلوم اجازه دارد تمام بدی های ظالم را به هر نحو اعلام کند و به قول معروف هر چه از دهانش درآمده به او بگوید؛ بلکه به این معناست که کسی که به او ظلم شده، اجازه دارد در همان مورد خاص سکوت نکند و برای گرفتن حقش بدی و ظلم ظالم را با صدای بلند آشکار کند و صفات بد او را که با ظلمش ارتباط دارد، به زبان آورد.
2⃣کمک گرفتن جهت امر به معروف و نهى از منكر
به این معنا که هرگاه فرد گناهی را از مسلمانی ببیند که بر انجام آن اصرار دارد و بداند که اگر غیبتش را بکند آن را ترک میکند و یا گاهى از اوقات انسان به تنهایى نمىتواند جلوى منكر را بگیرد و ناگزیر مىشود از دیگران كمك خواسته یا به مقامات ذى ربط (پلیس و دستگاه قضایى) اطلاع دهد تا به كمك آنها از كارهاى زشت جلوگیرى شود، بنابراین ناگزیر است شخص و محل منكر را معرفى نماید.
💥همچنین اگر انسان در غیاب كسی در نفی كمال و مهارت خاصی از او سخنی بر زبان آورد، ولی قصد کوچک کردن او را نداشته باشد، این عمل او غیبت شمرده نمیشود
همانند نفی مهارت یك پزشك یا ضعیف بودن قدرت علمی یك مجتهد كه در این حالتها غیبت جایز است.
3⃣غیبت جهت هشدار به دوست و دیگران
یعنى اگر انسان ببیند یكى از دوستانش با گروهى در ارتباط است كه به مصلحت او نیست باید او را آگاه کند. به طور مثال، با كسانى معاشرت مىكند كه اگر او را متوجه نكنند به تدریج در اثر رفت و آمد با آنان تحت تأثیر رفتار بد آنها قرار مىگیرد. در این صورت لازم است او را از عیوب آن افراد آگاه سازد تا از روى بصیرت و آگاهى با آنها برخورد كند.
رسول گرامى اسلام (صلّىاللّهعلیه وآله) فرمود:
« آیا از گفتن آنچه در باره فاجر و گناهكار مىدانید خوددارى مىكنید تا مردم او را نشناسند؟ عیوب وى را براى مردم بازگو كنید تا از او كنارهگیرى كنند و برحذر باشند.
4⃣لقب مشهور
اگر كسى به نام و یا لقبى مشهور باشد كه هر چند آن لقب در اصل بیان كننده عیب و نقص اوست ولى با مرور زمان، زشتى آن از بین رفته است به گونهاى كه اگر كسى او را با آن نام یا لقب صدا بزند ناراحت نمىشود، ذكر او با آن نام و لقب مانعى ندارد، مثل اینكه در باره كسى كه كور است بگویند فلان نابینا آمد و یا آن نابینا چنین مطالبى را اظهار كرد ... در این گونه موارد اگر كسى آنان را با این صفت نام ببرد غیبت نیست، زیرا از شنیدن آن ناراحت نمىشوند و كسى هم كه آنها را صدا مىزند در مقام عیب جویى نیست.
5⃣غیبت در مقام مشورت و ازدواج
مورد دیگرى كه غیبت كردن جایز است مقام مشورت است كه اگر كسى در امور مهم شخصى یا اجتماعى از قبیل ازدواج و معامله و عزل و نصب كارمندان و مسئولان با انسان مشورت كند در صورتى كه احتیاج به ذكر نقاط ضعف و عیوب وى باشد اظهار عیب اشكالى ندارد بلكه گاهى لازم نیز هست.
امیرمۆمنان علی (علیه السّلام) فرمود:
«المستشار مۆتمن»؛ كسى كه مورد مشورت قرار مىگیرد باید امین باشد و در مشورت خیانت نكند.
بنابراین، لازم است انسان آنچه مىداند به كسى كه با او مشورت مىكند بگوید تا از روى آگاهى و بصیرت كار خود را انجام دهد و اگر حقیقت را نگوید خیانت در مشورت كرده است.
6⃣غیبت بدعتگذار
اگر كسى مىبیند شخصى گمراه است و مردم را هم گمراه مىكند و مىخواهد بدعتى در دین خدا ایجاد كند، مىتواند از او بدگویى كند تا مردم فریبش را نخورند و در دامش نیفتند.
7⃣غیبت متجاهر به فسق
غیبت افرادی که آشکارا فسق و گناه میکنند نیز از موارد حرمت غیبت استثنا شده است.
از امام باقر(علیه السّلام)روایت شده است كه فرمود:
سه نفرند كه احترام ندارند:
1. كسى كه داراى هوسهاى بدعت آمیز است، 2. زمامدار ستمگر، 3. كسى كه آشكارا معصیت مىكند.[ وسائل الشیعه، ج 12، ص 289، ح 16327]
روز 9 چله ترک گناه غیبت
💥موارد مجاز غیبت
8⃣غیبت شخص یا گروه نامشخص
غیبت در صورتی که از فرد نامشخصی باشد و نام و نشانی از او برده نشود، اشکالی ندارد. مثل این که بگوید: امروز گرفتار نادانى شدم البته به شرطى كه آن شخص بر شنونده معلوم نباشد.
و هرگاه از یک نفر که مردّد بین چند نفر مشخص است غیبت کند حرام است. مثل این که بگوید: یکی از پسران فلانی این عیب را دارد.
كسى كه خود را به دروغ منسوب به کسی کند و از نزدیکان او نباشد .
9⃣ اظهار عیب عالم یا حاكم شرعى كه صلاحیت فتوى و حكم نداشته و متصدى آن شود
تا بدین صورت از فتوا دادن و حكم دادن او جلوگیری شود[معراج السعاده، ص476]، مردم سراغ افراد شایسته و اهل این کار بروند، مثلا بیعدالتی یا اخذ رشوه قاضی یا مسئولی را بیان کند. مشروط بر این که قصد هدایت و راهنمایی مردم را داشته باشد نه این که از روی حسادت یا کینه باشد.
🔟استفتاء
از موارد جواز غیبت استفتاء(پرسش) از حكم شرعى است، به این معنى كه انسان گاهى در مقام سۆال از حكم شرعى ناگزیر مىشود مورد مسأله را بیان كند و در این جا ممكن است نام فرد یا افرادى برده شود كه در این جریان دست داشتهاند و از ذكر نام خود ناراضى باشند. در این گونه موارد اگر مسأله مهم و حیاتى باشد اشكالى ندارد.
البته در این گونه موارد باید تا حد امكان به كنایه و اشاره بسنده كرد مثلا بگوید نظر شما در باره كسى كه پدر یا برادر او بر وى ستم كرده است چیست؟ اما اگر راهى جز اظهار نباشد این گونه غیبتها گناهى ندارد.
روز 10 چله ترک غیبت
💥فرق غیبت و درد دل کردن در چیست؟
ملاک غیبت این هست که ما حرفی رو پشت سر کسی بزنیم که بدونیم اگه بشنوه ناراحت میشه و باعث کوچک و کم اعتبار شدن شخص بشیم پس حتی اگه صرفا برا خالی شدن خودمون بخوایم پشت سر کسی صحبت بکنیم و نقص های اخلاقی شخصیتی و جسمانی فرد رو بیان کنیم، این غیبت هست و گناه داره
اما اگه خب پیش مشاور یا فرد امینی و به قصد مشاوره گرفتن نه غیبت کردن بعضی مسائل رو مطرح کنیم و تا حد امکان اسم طرف رو نبریم و دنبال راه حل برا مشکل باشیم و مجبور به گفتن بعضی سخنان بشویم اشکال ندارد و غیبت نیست.
البته اگه بدونیم واقعا این فرد میتونه ما رو مشاوره کنه نه اینکه خودمون رو گول بزنیم و به اسم درددل و غیبت کنیم.
💥نکته
توجه داشته باشیم اگر از اون فرد اسم نبریم و پیش کسی که کلا اون رو نمیشناسه دردل کنیم غیبت محسوب نمیشه چون از فرد مشخصی صحبت نمی کنیم اما اگر احتمال بدیم فرد اون رو میشناسه و با درددل ما متوجه بشه که منظور ما چه کسی است نباید دربارش حرفی بزنیم.
برگرفته از کانال پیش به سوی خدا در تلگرام @tarkgonah